Monitor van brandveiligheid in België
Eind 2018 organiseerden ANPI (de Nationale Vereniging voor Brand- en Diefstalbestrijding) en FOD Binnenlandse Zaken een tweejaarlijkse online-bevraging bij 2143 Belgen. De bedoeling? Een zicht krijgen op hoe de Belg staat tegenover brandveiligheid, hoe goed hij zich bewust is van de risico’s in zijn woning en welk gedrag hij stelt ten opzichte van deze risico’s.
De cijfers leggen enkele verontrustende gevoeligheden bloot.
De gemiddelde Belg ligt niet wakker van brandveiligheid in zijn woning. Slechts 1 op 4 doet dat wel. Bovendien zijn slechts drie op de vijf de Belgen bereid om te investeren in brandveiligheid.
- 1 op 4 Belgen denkt nog altijd niet aan brandveiligheid.
- Het aantal rookmelders in België blijft stabiel (of daalt).
- 4 op de 10 Belgen onderhouden hun rookmelder niet.
- Het aantal doden bij woningbranden blijft ook gelijk.
- Meer mannen dan vrouwen en relatief meer ouderen
De gemiddelde Belg ligt niet wakker van brandveiligheid in zijn woning. Slechts 1 op 4 doet dat wel. Bovendien zijn slechts drie op de vijf de Belgen bereid om te investeren in brandveiligheid.
Vanaf 2020 zijn rookmelders verplicht in alle woningen in Vlaanderen en Wallonië en in alle huurwoningen in Brussel. Toch hebben momenteel maar 7 op de 10 Belgen een rookmelder hangen in hun woning. Hoewel dat percentage gemiddeld stabiel blijft, daalt het aantal rookmelders in Brussel.
Tegelijkertijd vallen ook in 2018 nog altijd minstens 54 dodelijke slachtoffers bij woningbranden.
De gevoeligheid van het publiek - 1 op 4 Belgen denkt nog altijd niet aan brandveiligheid
Op de vraag “Denkt u soms aan de brandrisico’s in uw woning?” antwoordt 25% “Nooit”.
We moeten dus vaststellen dat, alle preventiecampagnes ten spijt en ondanks de voortdurende media-aandacht voor woningbranden, de Belg nog steeds lijkt te denken dat het altijd brandt bij de buren en dat het dus – letterlijk – ver van zijn bed gebeurt.
Overigens voorzien 4 op de 10 Belgen ook geen budget voor brandveiligheid.
Het is nochtans mogelijk om met een minimaal budget een afdoende bescherming te voorzien. In een gemiddelde woning moet men rekenen op een vijftal rookmelders. Die kosten elk pakweg 25 euro. Met deze eenmalige investering van 125 euro is de woning 10 jaar beschermd. Per jaar kost het dus zo’n 12.5 euro of slechts 1 euro per maand!
Rookmelders : Het aantal rookmelders in België blijft stabiel (of daalt)
Gemiddeld hebben 7 op de 10 Belgen minstens een rookmelder in hun woning hangen. Dat aantal blijft nagenoeg gelijk. De onderlinge verschillen tussen de gewesten blijven ook in 2018 bestaan.
Zo zijn er nog steeds meer rookmelders in Wallonië (85 %) dan in Vlaanderen (64 %). In Brussel daalt het aantal rookmelders zelfs van 75 naar 65 %. Daar werden wel maar 253 personen bevraagd, de foutenmarge is dus vrij groot (6 %), maar het is alvast een teken aan de wand.
Rookmelders zijn verplicht in elke woning in Wallonië en in verhuurde woningen in Brussel sinds 2005. In Vlaanderen wordt de verplichting om rookmelders te plaatsen progressief ingevoerd.
Tegen 2020 moet elke woning in Vlaanderen met rookmelders zijn uitgerust.
We merken ook op dat 13 % van de Belgen niet open staat voor rookmelders. Ze wijten dat zelf aan het feit dat het geen verplichting is (!), omdat ze huren (en het de verplichting van de verhuurder is om de rookmelders te plaatsen) of omdat het niet van belang of te duur is. Gemiddeld zijn meer dan 2 rookmelders (nl. 2,6 per woning) aanwezig in die woningen die met rookmelders zijn uitgerust. Meestal zijn deze rookmelders in de gang of in de trappenhall geplaatst, waar deze verplicht zijn.
4 op de 10 Belgen onderhouden hun rookmelder niet en doen niets om hun rookmelders in goede conditie te houden. Nochtans is het noodzakelijk om de rookmelders af te stoffen en te testen, bijvoorbeeld 1 keer per maand.
Bij 7% van de Belgen hangt de oudste rookmelder ook al langer dan 10 jaar op. Rookmelders gaan gemiddeld zo’n 10 jaar mee. Na die tijd is de goede werking van het rookmeldermechanisme niet meer gegarandeerd en moet hij in zijn geheel worden vervangen. De laatste generatie rookmelders voor woningen zijn ondertussen betaalbaar geworden (je vindt ze al voor minder dan 25 euro). In die rookmelders zit een batterij die je niet kunt verwijderen en die 10 jaar meegaat. Mits goed onderhoud en testen kan je dus 10 jaar vertrouwen op die rookmelders.
Aantal dodoen bij woningbranden blijkt ook gelijk.
Het plaatsen van rookmelders en het uitwerken en bespreken van een vluchtplan zorgen ervoor dat je tijdig de woning kan verlaten wanneer er brand uitbreekt.
Het belang hiervan kan niet onderschat worden. Er vallen in België namelijk nog altijd gemiddeld 5 doden per miljoen inwoners.
In 2018 vielen minstens 54 dodelijke slachtoffers:
- Vlaanderen: 16 doden - 2,4 slachtoffers/miljoen inwoners
- Wallonië: 33 doden - 9,1 slachtoffers/miljoen inwoners
- Brussels gewest: 5 doden - 4,2 slachtoffers/miljoen inwoners
In Wallonië stierven het meest aantal slachtoffers en ook het aantal dodelijke slachtoffers per miljoen inwoners blijft het hoogst in Wallonië.
In 2018 zijn 54 personen omgekomen in 48 fatale woningbranden, daarvan zijn er 33 mannen en 21 vrouwen. Het aantal mannen dat omkomt bij een fatale woningbrand blijft opvallend hoger dan het aantal vrouwen.
Het aandeel van de 65-plussers binnen de slachtoffers van de fatale woningbranden (52 %) is veel groter dan het aandeel 65-plussers binnen de totale Belgische bevolking (18 %). De senioren hebben bij een woningbrand ongeveer 2,5 keer meer kans om te overlijden. Dit is vergelijkbaar met de cijfers uit de vorige jaren.
Conclusies:
De gemiddelde burger is nog niet altijd overtuigd van het belang van voldoende rookmelders (om tijdig te weten dat het brandt) en van een goed voorbereid vluchtplan (om de woning tijdig te verlaten). Hij is zich bovendien niet voldoende bewust van zijn eigen verantwoordelijkheid om zijn veiligheid bij brand van zichzelf (en vaak ook van mensen rond hem) te verzekeren.
De Directie Brandpreventie van de Algemene Directie Veiligheid en Preventie heeft als opdracht om de burger te sensibiliseren voor de brandveiligheid in zijn eigen leefomgeving en wenst dit aspect te verbeteren in samen werking met de brandweer, en de aandacht van het grote publiek over brandpreventie te trekken via de media.
ANPI ondersteunt alle initiatieven in deze richting.
Bron: www.besafe.be
Raadpleeg het volledig verlag in de Abonneegedeelte
